Pagina's

zaterdag 15 mei 2010

De robotwerknemer

In mijn eerste fulltime baan was mijn salaris van een zodanig niveau dat ik in aanmerking kwam voor zorgtoeslag. Slik, dacht ik. Als zelfs de overheid vindt dat ik te weinig verdien, moet het wel heel erg zijn. De situatie was van korte duur: een paar maanden later vond ik een nieuwe baan die niet alleen inhoudelijk een flinke stap vooruit betekende, maar ook financieel. De zorgtoeslag stopte met onmiddellijke ingang. Ik was zo blij met de mogelijkheden – op alle fronten - die mijn nieuwe baan mij boden, dat het einde van de zorgtoeslag-periode mij allesbehalve interesseerde.

Ik vergat zelfs compleet dat ik ooit in aanmerking was gekomen voor deze toeslag. Tot afgelopen donderdag, bij het lezen van een opiniestuk in de Volkskrant, met de kop ‘Hou huurders niet afhankelijk en zielig, gun ze een eigen woning’. Hierin beweert oud-gedeputeerd Manita Koop dat een eventuele huurverhoging voor de middengroepen qua inkomen ‘ernstig’ zullen zijn. Huurders die net onder de inkomensgrens zitten, stelt Koop, hebben geen prikkel meer om carrière te maken; huurders die er boven zitten, zullen juist minder gaan werken. “Als je meer verdient, mag je immers een groot deel inleveren bij de corporaties.”
Ik moest de passage drie keer lezen voordat ik kon geloven dat ik las wat ik las. Koop baseert haar pleidooi tegen de voorgestelde huurverhoging voor inkomens vanaf 35.000 euro, om scheefwonen te voorkomen, namelijk op een wel heel simplistische en vooral negatieve visie op de carrièreplanning van de gemiddelde werkende. Een visie die juist blijk geeft van dat ‘afhankelijke’ en ‘zielige’ beeld dat Koop zelf zo graag wil bestrijden.

Volgens haar redenering zal een huurder die een promotie krijgt aangeboden, niet eerst een gat in de lucht springen van de kans die hem wordt geboden, en ’s avonds blij en trots een fles champagne opentrekken. Nee: volgens Koop grijpt hij als eerste naar de rekenmachine, om te bepalen of het toegenomen inkomen dat bij deze carrièrestap hoort, niet tot lastenverzwaring leidt.
Volgens Koop zal iemand die meer verdient dan 35.000 euro zijn eigen leuke, uitdagende functie op zijn beurt graag inruilen voor een ‘mindere’ positie. Of minder dagen per week gaan werken. Dan hoeft hij tenminste minder huur te betalen, dus waarom zou hij zich nog uitsloven op zijn werk, ongeacht de voldoening die zijn huidige functie biedt?

Niets is onmogelijk, en dat geldt ongetwijfeld ook voor deze denkwijze. Maar ik weiger toch te geloven dat dit de gedachtegang is die de meeste mensen erop nahouden bij het vormgeven van hun loopbaan.
Deze visie gaat namelijk volledig voorbij aan het feit dat de gemiddelde werkende mens niet alleen door financiële gedreven wordt, maar ook nog over zoiets als ambitie beschikt. De ambitie om het beste uit zichzelf te halen, en te groeien in zijn vak - of dat nu is door meer verbreding, verdieping, leidinggevende taken, meer uitdaging of meer uren wanneer dat mogelijk is. Het is deze ambitie die mensen vooruit drijft tijdens hun werkende leven, of in ieder geval op hetzelfde niveau houdt. Die mensen trots maakt als ze een stapje verder kunnen, en zich kunnen ontplooien. En die bij maatregelen zoals huurverhoging vanaf een bepaald inkomen, echt niet als sneeuw voor de zon zal verdwijnen.

Ik had er toentertijd voor kunnen kiezen om bij mijn eerste werkgever te blijven, en een langere tijd zorgtoeslag kunnen blijven incasseren. Maar geen haar op mijn hoofd die überhaupt maar nadacht over de financiële “nadelen”. Ik wilde vooruit! Verder! En wat was ik veel misgelopen als ik dat niet had gedaan, aan kansen, ervaringen en voldoening. Zaken die niet in een geldbedrag zijn uit te drukken.
Ik hoop dat degenen die straks een beslissing moeten nemen over een eventuele huurverhoging, er een rooskleuriger visie op de werkende bevolking op nahouden dan Koop in haar artikel te berde brengt. Want een beslissing gebaseerd op dit beeld van ambitieloze, berekenende en bijna robotachtige mensen doet mijns inziens absoluut geen recht aan de werkelijkheid.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten