Door Suzanne van den Eynden, gepubliceerd op in NRC Next op woensdag 15 juni 2011
Studenten van tegenwoordig hebben het zwaar. Ze moeten sneller afstuderen, rondkomen van een schijntje per maand, met de boete voor langstudeerders als zwaard van Damocles boven hun hoofd. Velen moeten bovendien hun tenen lopen om de propedeuse-eis van 45 van de 60 studiepunten te halen. Geen wonder dat zij hun docenten steeds vaker –succesvol – manipuleren met huilbuien en meelijwekkende verhalen, en op eigen of papa’s kosten tekstbureaus inschakelen om op hun scriptie te (her)schrijven, vindt hogeschooldocent Yolan Witterholt (Opinie, 10 juni). Hoog tijd dan ook dat de enige schuldige in dit verhaal, de politiek, de druk van de studentenketel haalt, zo betoogt de auteur.
Met haar betoog presenteert Witterholt een gedachtengang die een HBO-docent onwaardig is. Want wat de politiek ook allemaal te verwijten mag zijn: de schuld van frauduleuze praktijken neerleggen bij de overheid getuigt van wel heel merkwaardig en kinderachtig afschuifgedrag.
Om te beginnen zou enige zelfkritiek HBO-docenten niet misstaan. Want hoe kan een student die niet in staat is een om een taalkundig en inhoudelijk voldoende scriptie te produceren, in het vierde jaar van het hoger onderwijs terecht komen? Niemand anders dan die ‘aardige en betrokken’ docenten zelf die de voorafgaande jaren studenten hebben ‘gematst’ door werk goed te keuren dat onder de maat was, of wellicht ook door derden bijgeschaafd, zijn hier mijns inziens verantwoordelijk voor.
Maar uiteindelijk is het natuurlijk alleen de student zelf die besluit om een tekstbureau in te schakelen in een poging de boel te redden. Studenten die tot dit middel overgaan, begrijpen blijkbaar niet (of hebben dit van hun docenten niet geleerd) dat een scriptie een proeve van bekwaamheid is, en de laatste hindernis is op weg naar een – als het goed is –waardevol diploma met dito carrière. Aan de eigen verantwoordelijkheid van de student voor diens morele beslissingen in deze fase, gaat Witterholt volledig voorbij. Stel je voor dat we haar redenering zouden doortrekken tot buiten de hogeschoolmuren. ‘U hebt fraude gepleegd? Tja, het leven is ook niet gemakkelijk, dat begrijp ik wel. Weet u wat? We verlagen de belastingen.’
Overigens zal het met de geldzorgen van de vermeende ‘onder druk gezette’ studenten best wel meevallen: voor iemand die een duur tekstbureau wil inschakelen voor zijn scriptie, of ouders heeft die daar bereid zijn voor te betalen, lijkt me een extra jaar collegegeld toch ook geen onoverkomelijk probleem.
Studenten die zich door de propedeuse-eis heen ‘mazzelen’ omdat de studie eigenlijk te zwaar voor hen is, en van wie de schulden oplopen door studievertraging, zijn geen slachtoffer van een politiek die hen uitknijpt, maar van het feit dat hun studierichting of –niveau blijkbaar niet zo goed bij hen past. Die propedeuse-eis – die overigens inhoudt dat ze nog altijd 15 studiepunten mogen laten liggen – zou Witterholt ook kunnen zien in het belang van de studenten zelf: namelijk om te voorkomen dat zij eindeloos doorworstelen in een studie die hen allesbehalve gelukkig maakt. Docenten die écht aardig en betrokken zijn, vallen dan ook niet voor tranen van worstelende studenten, en wijzen niet naar de politiek als oorzaak van de run op tekstbureaus in scriptietijd, maar zeggen tegen die studenten eerlijk waar het op staat - en helpen hen de weg te vinden naar een studie die beter bij hen past. Daar is geen politiek voor nodig; wel kundige docenten, met moreel besef.
